DABACO VÀ MÔ HÌNH CHĂN NUÔI TUẦN HOÀN: HƯỚNG ĐI BỀN VỮNG CHO NGÀNH NÔNG NGHIỆP HIỆN ĐẠI

   Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt và áp lực về môi trường gia tăng, ngành nông nghiệp Việt Nam đang đứng trước yêu cầu cấp thiết phải đổi mới tư duy sản xuất, hướng đến các mô hình xanh - sạch - tuần hoàn. Một trong những doanh nghiệp tiên phong hiện thực hóa điều này chính là Tập đoàn DABACO, với mô hình chăn nuôi lợn tuần hoàn - không chỉ hiệu quả về mặt kinh tế mà còn mang lại giá trị dài hạn về môi trường và xã hội.

   Khởi nguồn từ chuỗi giá trị 3F (Feed - Farm - Food), DABACO bắt đầu với kiểm soát toàn bộ quá trình sản xuất từ đầu vào đến đầu ra: sản xuất thức ăn chăn nuôi, nuôi lợn tại các trang trại đạt chuẩn VietGAP, và chế biến thực phẩm chất lượng cao. Chuỗi giá trị này không chỉ giúp đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm mà còn tạo điều kiện lý tưởng để doanh nghiệp mở rộng sang mô hình hệ sinh thái khép kín, nơi mọi mắt xích đều có khả năng bổ trợ và tái sinh lẫn nhau.

   Từ chất thải thành tài nguyên - Biogas là chìa khóa then chốt, một điểm đột phá trong mô hình tuần hoàn của DABACO là khả năng xử lý và tái sử dụng chất thải chăn nuôi thông qua hệ thống biogas công nghệ cao. Phân và nước thải từ trang trại được thu gom, ép giữ lại bã đem ủ vi sinh làm phân bón hữu cơ cho cây trồng . Nước ép được đưa vào hầm biogas, nơi chúng được xử lý yếm khí, tạo ra khí methane - nguồn nhiên liệu sạch có thể dùng để sưởi ấm, nấu nướng, thắp sáng và đặc biệt phát điện phục vụ hoạt động vận hành của trang trại. Nước thải sau biogas được sử lý đảm bảo tiêu chuẩn B dùng quay lại chuồng lợn sả gầm chuồng lợn nái và chuồng cai sữa, còn thừa được tích lại bể bạt dùng để tưới cho cây trồng và như vậy không còn nước thải ra môi trường.

   Một điểm sáng đặc biệt trong mô hình là mắt xích sống giúp tăng hiệu quả sinh học là ứng dụng nuôi trùn quế - một sinh vật có khả năng phân giải nhanh chất hữu cơ, đồng thời tạo ra sinh khối giàu dinh dưỡng. Trùn được nuôi bằng phân lợn nái đã qua xử lý bằng men vi sinh, sản phẩm của quá trình nuôi trùn quế là trùn quế tươi và phân trùn quế được ép thành viên. Trùn quế tươi là loại thức ăn chất lượng cao có thể sử dụng cho nuôi lợn , nuôi ngan , nuôi gà  và nuôi cá hoặc chế biến thành dịch trùn quế dùng tưới cho cây phong lan ,cây cảnh. Phân viên trùn quế nguyên chất dùng để bón cho cây phong lan , cây cảnh, rau sạch, mạ và các cây trồng khác.

   Không chỉ tối ưu hóa chất thải, DABACO còn tận dụng triệt để phụ phẩm chăn nuôi như nhau thai lợn nái đẻ, hoặc lợn chết theo tỷ lệ thông thường của quy trình nuôi (Đối với lợn chết vì bệnh truyền nhiễm đươc sử lý bằng các hình thức như trôn lấp hoặc thiêu hủy theo luật chăn nuôi thú y quy định). Sau khi được xử lý nhiệt đảm bảo an toàn sinh học, những phụ phẩm này được sử dụng làm nguyên liệu cho nuôi cá như cá rô phi, cá trê, cá lăng... Những cá có giá trị cao được dùng cho bếp ăn hoặc bán, cá có giá tri thấp như cá trê lai dùng chế biến cho lợn ăn. Nhờ đó, hệ sinh thái sản xuất không chỉ khép kín mà còn đa tầng, giúp gia tăng hiệu quả sử dụng tài nguyên trên cùng một đơn vị đất đai.

   Mô hình chăn nuôi tuần hoàn mang lại hiệu quả vượt bậc ở nhiều khía cạnh:

• Về kinh tế, mô hình giúp tiết kiệm chi phí đầu vào (thức ăn, phân bón, năng lượng) và gia tăng nguồn thu từ các sản phẩm phụ.
• Về môi trường, nó góp phần làm giảm phát thải khí nhà kính, hạn chế ô nhiễm đất và nước, đồng thời nâng cao khả năng tái sinh của tài nguyên tự nhiên.
• Về xã hội, đây là minh chứng rõ nét cho vai trò doanh nghiệp trong trách nhiệm cộng đồng và phát triển nông nghiệp xanh, góp phần định hình hình ảnh doanh nghiệp có trách nhiệm, đáng tin cậy trong mắt người tiêu dùng và đối tác.Một trong những điểm mạnh của mô hình DABACO là khả năng thích ứng cao với các quy mô khác nhau. Với các trang trại vừa và nhỏ, mô hình này có thể được điều chỉnh, rút gọn quy mô hoặc tích hợp từng phần (ví dụ như hệ thống biogas nhỏ, nuôi trùn quế hộ gia đình, sản xuất phân hữu cơ đơn giản...) tùy điều kiện địa phương. Đây chính là cơ sở để DABACO mở rộng mô hình thông qua chuyển giao kỹ thuật, hợp tác công tư, và đóng góp thiết thực vào định hướng phát triển nền nông nghiệp tuần hoàn tại Việt Nam.

   Mô hình chăn nuôi tuần hoàn của DABACO không chỉ là một giải pháp kỹ thuật mà còn là một chiến lược phát triển toàn diện, giúp tái định nghĩa tư duy sản xuất nông nghiệp theo hướng kinh tế tuần hoàn – nơi tài nguyên được tận dụng triệt để, chất thải trở thành tài sản, và phát triển kinh tế không còn là lựa chọn mâu thuẫn với bảo vệ môi trường. Trong tương lai, đây có thể là hình mẫu để xây dựng những vùng chăn nuôi bền vững, xanh và thông minh trên cả nước.

Từ hiệu quả thực tiễn sản xuất tuần hoàn trong chăn nuôi lợn của tập đoàn Dabaco – Nhóm tác giả gồm các nhà khoa học, các nhà quản lý với kiến thức lý luận và kinh nghiệm thực tiễn đã viết và xuất bản cuốn sách "Sản xuất tuần hoàn trong chăn nuôi lợn - áp dụng thực tiễn tại tập đoàn Dabaco" - Hy vọng cuốn sách sẽ giúp cho các nhà quản lý, các doanh nghiệp và người chăn nuôi tham khảo và áp dụng.

Như Quỳnh